HAGİ WATT’A MEKTUPLAR (III)*
Kemal Oktar
Sevgili Hagi Watt,
Önceki mektuplarım kafanı epeyce karıştırmışa benziyor. Yahu her şeyde ÖTV’mi var? diyorsun. Yok canım, sadece 241 tane malda ÖTV var. Hizmetler ise ÖTV’nin konusuna hiç girmiyor.
Buradan şöyle bir sonuç çıkıyor. 867 milyarlık 2019 yılı vergi gelirlerin %18’inin (162 milyar TL) sadece 241 tane maldan sağlanması öngörülüyor. Çarpıcı bir rakam söyleyeyim mi? Peşin vergisi, tevkifatı, beyan üzerine ödenecek olanı dahil toplam kurumlar vergisinin 74 milyar TL olması bekleniyor. Sadece ÖTV (I) sayılı listeden beklenen hasılat ise 67 milyar TL. (III) sayılı listedeki sigaralardan alınacak ÖTV tutarı olan 45 milyar lira, motorlu taşıtlar vergisi, banka ve sigorta işlemleri vergisi, özel iletişim vergisi, şans oyunları vergisi, veraset ve intikal vergisi gibi vergilerden beklenen toplam hasılattan daha fazla.
Yüksek hasılatı bir yana, Hükümetlerin en sevdiği vergi de ÖTV’dir. Bunun iki nedeni var. İlki, gelir veya kurumlar vergisinde bir düzenleme yapıldığında sonucunu almak için bir yıl beklemek gerekir. Halbuki ÖTV’ye bir puan eklendiğinde 15 gün içinde sonucu alırsın. İkinci sevilen yönü, bu vergi ithalat veya imalat aşamasında alındığı için, kapsama giren malların tüketicileri alış belgelerinde ÖTV görmez. ÖTV zamlarını ancak basın yayın organlarından öğrenebilirsin. O da bir süre sonra unutulur gider.
Şimdi merakın artmıştır, bu 241 mal nedir diye. ÖTV kapsamına giren mallar Kanuna ekli 4 farklı listede toplanmış.
– (I) sayılı listede, eline bulaştığında kolay çıkmayan akaryakıtlar, madeni yağlar, solvent türevleri, kokusu hoş olmayan L.P.G ve doğalgaz gibi pis mallar var.
– (II) sayılı listede otomobil, minibüs, otobüs, kamyon, kamyonet, motosiklet gibi kara nakil vasıtaları, yat, kotra gibi deniz vasıtaları, uçak, helikopter, drone gibi hava vasıtaları yer alıyor.
– (III) sayılı liste içki sigara gibi kötü malların yanı sıra enerji içecekleri, sade, meyveli, kolalı gazozlardan oluşuyor.
– (IV) sayılı listede beyaz eşyalar, radyo, TV, elektrikli ve elektronik cihazlar, kameralar, cep telefonları, manyetik bantlar, optik nesneler, uzaktan kumanda cihazı, kristalden mutfak ve süs eşyaları ile avizeler, kozmetik ürünler, kürkler, silahlar, oyun alet ve cihazları ile lüks mal diye tanımlanan diğer bazı mallar var.
Her liste farklı kategorideki mallardan oluştuğu gibi, bu listelerdeki mallar için ÖTV beyan ve ödeme süreleri de farklı. Örneğin (I) sayılı listede vergileme dönemi 15 gün. Yani bir ayda iki dönem var, vergi takip eden 10. gün ödeniyor. (II) sayılı listedeki araçlardan kayıt ve tescile tabi olanlar için dönem yok, fatura kesmeden önce vergi beyan edilip ödenmesi gerekiyor (Allahtan fatura saati ile vergi beyan saatine bakmıyorlar, aynı gün içinde olsun yeter diyorlar). (II) sayılı listedeki araçlardan kayıt ve tescile tabi olmayanlar ile (III) ve (IV) sayılı listedeki mallar için vergilendirme dönemi 1 ay, vergi takip eden ayın 15. günü akşamına kadar ödeniyor.
Oldukça karışık değil mi? Uygulamaya girince insanın kafası daha da karışıyor. Örneğin (I) sayılı listedeki malların ithali ÖTV’ye tabi değil. Yani gümrükte ÖTV ödenmiyor. Vergi, ithal edilen malların yurt içinde satışı veya kullanımında doğuyor. Ama yurt içinde ödenecek ÖTV tutarı kadar gümrükte teminat vermezsen bu malları ithal edemiyorsun. Dolayısıyla önce ithalatta teminat veriyorsun, sonra yurt içinde ÖTV ödüyorsun, daha sonra teminatın çözülüyor. Yahu ne uğraştırıyorsun, gümrükte vergiyi ödeyeyim bitsin bu iş diyemiyorsun. İlla ki iki kere ödeme yapacaksın, sonra teminatın çözülecek.
Çoğu kimse, gümrükte ÖTV tutarı kadar nakit teminat verince, vergiyi ödedim zanneder ve bir daha vergi dairesine uğramaz. Halbuki gümrükte verdiği sadece teminattır. En geç ithalat tarihinde yetkili vergi dairesine (Gelir, kurumlar veya KDV vergi daireleri dışında ÖTV için yetkili vergi daireleri vardır) mükellefiyet tesis ettirmek, boş da olsa her 15 günde bir beyanname vermesi gerekir. Ne zaman ki gümrükte bir teftiş yapılır, o zaman mükellefin teminatı neden hâlâ çözdürmediği araştırır, ilgili vergi dairesine yazı yazılır, vergi dairesi mükellefi arar, ithalat tarihinden itibaren yılda 24 tane beyanname vermediği için usulsüzlük cezası, ithal edilen mala ait ÖTV için de vergi ziyaı cezalı tarhiyat yapar. Mükellef aradan 5 yıl geçtiği için zamanaşımı iddiasında bulunur, idare, zamanaşımının tarh ve tahakkuk ettirilen vergiler için söz konusu olduğunu, ithalatta ise vergi doğmadığı için zamanaşımı olmayacağını söyler, ihtilaflar yargıya taşınır… vs.
Velhasılı kelam, bu ÖTV netameli vergidir Hagi Watt’cığım, bulaşmamak en iyisi!Vergi Algı internet sitesinde (vergialgi.net) 3/6/2019 tarihinde yayınlanmıştır.
*Vergi Algı internet sitesinde (vergialgi.net) 3/6/2019 tarihinde yayınlanmıştır.