2 Ekim 2019 tarihli ve 30906 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 1594 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile avukatlık hizmetlerinde %18 olan KDV oranı, sadece çocuk, aile ve tüketici mahkemelerindeki uyuşmazlıklar için %8’e indirilmiştir. Buna göre avukatlar, aile mahkemeleri, tüketici mahkemeleri ve çocuk mahkemelerinin görev alanına giren davalar ve işler, vesayet davaları ve işleri, bu davalara bağlı kanun yolları, iş uyuşmazlıklarında dava şartı olarak arabuluculuk ile bunlara bağlı ilamlı icra takipleri kapsamında verilen avukatlık hizmetlerinde %8 oranında, bunlar dışında kalan hizmetlerinde ise %18 oranında KDV hesaplayacaklardır.
Farklı oran uygulanacak işler nasıl izlenecek?
Tüm avukatlık hizmetleri değil de sadece çocuk, aile ve tüketici mahkemelerindeki uyuşmazlıklar ile iş uyuşmazlıklarına ilişkin arabuluculuk ve ilamlı icra takiplerinde KDV oranının indirilmesi, avukatların hizmet bedellerini ayırmasını, farklı oranlarda KDV hesaplamasını ve beyannamede farklı bölümlerde beyan etmesini gerektirecektir. Örneğin arabuluculuk dışındaki iş uyuşmazlıklarıyla ilgili avukatlık hizmetlerinde %18 oranında KDV hesaplanacaktır. İlamlı icra takiplerinde %8, ilamsız icra takiplerinde %18 oranı uygulanacaktır. Bu durum avukatlara ek bir külfet getireceği gibi, beyanlarının kontrolü açısından idareye de yeni bir iş yükü çıkaracaktır. Öyle ya, ceza mahkemesinde takip edilen bir hizmet için alınan bedele %8 oranı uygulanıp uygulanmadığını tespit etmek için, avukatın tüm davalarının ve bunlara ilişkin aldığı bedellerin izlenmesi, içlerinde %8’e tabi olanlar ile olmayanların tespit edilmesi gerekecektir.
Yüklenilen vergiler nasıl ayırt edilecek?
Teslim ve hizmetlerde indirimli oran uygulanması, KDV Kanununun 29/2. maddesi uyarınca yüklenilen vergilerden indirilemeyen kısmın iadesini gündeme getirmektedir. Her ne kadar avukatlık hizmetlerinde KDV’li girdilerin oranı çok düşük olsa da, işyeri satın alınması, bunun tefriş edilmesi gibi bazı dönemlerde hesaplanan KDV’den daha yüksek indirilecek KDV olabilecektir. Ancak sadece belirli hizmetlerin oranı %8’e indirildiğine göre, yüklenilen vergilerden de sadece %8 oranına tabi işlemlere isabet eden kısım iade edilebilecektir. Dolayısıyla bir avukatın, bir aylık vergilendirme döneminde hesapladığı KDV tutarı, o dönemde yüklendiği KDV’den az ise yüklendiği vergileri ayrıma tabi tutması gerekecektir. Buna göre faaliyetle ilgili olarak satın alınan mal ve hizmetlere, ulaştırma giderlerine, kira bedeline, kırtasiye ve diğer genel idare giderlerine, amortismana tabi iktisadi kıymet niteliğindeki bina, tesisat, teçhizat, mobilya, demirbaş alımlarına ödenen KDV’nin, %8 oranında KDV hesaplanan hizmetlere isabet eden kısmı hesaplanacaktır. Hesaplanan bu tutar iade edilecek KDV olarak beyan edilecek, kalan tutar ise sonraki dönemde indirilmek üzere devredilecektir. Farklı mahkemelere ilişkin hizmetlere pay verilmek suretiyle yapılacak bu hesaplamaya göre iade talep edilmesinin, avukatlar ve idare açısından çekişmelere de sebep olabileceği düşünülmektedir.
Bu tür sorunlarla karşılaşılmaması için, KDV oranının tüm avukatlık hizmetlerinde indirilmesi bir alternatif olarak düşünülebilir.