Hangisi ÖTV’ye tabi?
Aşağıdaki birinci resimde; elmas, zümrüt, yakut, safir gibi değerli taşlar var. İkinci resimde ise tavla, satranç, domino gibi oyun araçları var. Sizce hangi gruptaki mallar %20 oranında ÖTV’ye tabi?
Birinci resimdekiler mi dediniz? Yanıldınız. Birinci resimdeki değerli taşlar ÖTV’ye tabi olmadığı gibi, borsada işlem görmek üzere ithali ve el değiştirmesi KDV’den de istisna (KDV Kanunu m:17/4-g) İkinci resimdeki tavla, tavla pulu, zarı, satranç tahtası, taşları, domino gibi oyun araç-gereci %20 oranında ÖTV’ye, satış fiyatı + ÖTV üzerinden de %18 oranında KDV’ye tabi.
Peki bunlardan hangisinde ÖTV var?
Birinci resimdeki dediyseniz yine yanıldınız. Birinci resimdeki yatın ÖTV’si sıfır, KDV oranı %1. İkinci resimdeki deniz bisikleti %8 oranında ÖTV’ye tabi, KDV oranı ise %18.
Son soru: aşağıdaki resimlerdeki hangi mal ÖTV’nin konusuna giriyor?
Yine mi ilk resimdeki dediniz? Evet, bu kez doğru cevabı buldunuz. İnci ve diğer taşlı saat kayışları %20 oranında ÖTV’ye tabi. Satış fiyatı + %20 ÖTV üzerinden ayrıca %18 oranında da KDV uygulanıyor. Altın bilezikler ise ÖTV’nin konusuna girmiyor. Satış fiyatından has altın (24 ayar) bedeli ile değerli taşın bedeli düşüldükten sonra kalan (kalırsa) işçilik bedeli üzerinden KDV uygulanıyor.
Biraz da KDV. Hangisinin vergisi daha fazla?
Aşağıda ilk resimde 24 ayar altın külçe yer alıyor. İkinci resimde ise bakır bir külçe yer alıyor. Sizce hangisinin vergi yükü daha fazladır?
Altın külçenin değeri gözönünde bulundurulduğunda bunun vergisinin daha fazla olacağı akla geliyor ama öyle değil. Külçe altının KDV oranı sıfır. Dolayısıyla alttaki bölümde yazılı olan hiçbir şey külçe altın için geçerli değildir.
Külçe bakır ise %18 oranında KDV’ye tabi. Dahası, hurda metallerden elde edilenler dışındaki bakır külçelerinin teslimi KDV tevkifatına tabidir. Slab, billet (biyet), kütük ve ingot teslimleri bu uygulama bakımından külçe olarak değerlendirilir. Bakır külçelerin ithalatçılar ve ilk üreticiler (cevherden üretim yapanlar) tarafından yapılan teslimlerinde tevkifat uygulanmaz, bu safhalardan sonraki el değiştirmelerde ise tevkifat uygulanır. Hurda metalden elde edilen bakır külçelerin ithalatçıları ve üreticileri tarafından tesliminde de tevkifat uygulanır. Tevkifat kapsamına bakır alaşımlarından mamul; anot, katot, granül, filmaşin, profil, levha, tabaka, rulo, şerit, panel, sac, boru, pirinç çubuk, lama, her türlü tel ve benzerleri girmektedir. Durun daha bitmedi, profilin boyanmış veya kaplanmış olması, bunların tesliminde tevkifat uygulanmasına engel değildir. Bu durumda, profilin boyanması veya kaplanmasına ilişkin fason eloksal işçiliği tevkifat kapsamında değildir. Bakır telin plastik, cam, kâğıt, emaye, vernik ve benzeri izolasyon malzemeleri ile kaplanması suretiyle elde edilen “izoleli iletken” teslimleri tevkifata tabi tutulmaz. Ayrıca, söz konusu metal ve alaşımlarından imal edilen nihai ürünler ile bunların kesme, sıyırma, kıvırma, kaynak, bükme, vida yeri delme-açma ve benzeri şekillerde işlenmesi sonucu elde edilen yarı mamul ve mamul mahiyetindeki malların teslimleri tevkifata tabi değildir. Bakır, çinko, alüminyum, kurşun ve bunların alaşımı metallerden elde edilen meşrubat kutusu, otomobil parçası, havalandırma kanal borusu, pano, çerçeve, kapı, kapı kolu, mahya, alüminyum folyo, köşebent, vida, somun, vida soketi, dübel, kilit, çivi, kepenk taşı, flanş, maşon, dirsek, bek, kanca, menteşe, aksesuar ve benzerlerinin teslimi ise tevkifata tabi olmayacaktır.
Yaa, ne bakırmış be dediniz değil mi?
Siz olsaydınız ne yapardınız?
Diyelim ki ayağınızdaki engel nedeniyle hareket ettirici tertibat yaptırmadan araba kullanamıyorsunuz. Vergi istisnasından yararlanmak suretiyle otomobil almak istiyorsunuz. Vergisiz satış fiyatı 100.000 TL olan bir otomobili beğendiniz. Satıcı aynı aracın hem ithali hem de yerli üretimi olduğunu söyledi. Siz olsaydınız hangisini seçerdiniz? Yahu param yurt dışındaki üreticiye gitmesin diye yerli mi seçerdiniz? Yoksa ithal araç her halükarda daha sağlam olur diye ithali mi?
Yerli aracı seçmenin avantajı, Ankara’daki gümrük idaresine gidip komisyon karşısında engelli oluşunuzu ispat etme külfetine katlanmazsınız. Ayrıca aldığınız aracı illaki sizin kullanmanız gerekmez. Böylece 100.000 lira üzerinden 35.000 liralık ÖTV’yi ödemezsiniz. Dolayısıyla vergiler dahil fiyatı (100.000 + 35.000 x %18) 159.300 lira olan bu aracı, sadece 18.000 lira KDV ödeyerek 118.000 liraya satın alabilirsiniz.
İthali seçmenin avantajı ise, sadece ÖTV değil, KDV istisnası da uygulanması. Dolayısıyla aynı aracı 100.000 TL’ye satın alabilirsiniz. Dezavantajı, istisnadan yararlanılarak ithal edilen bu aracı sizden başka sadece üçüncü dereceye kadar akrabalarınızın veya sözleşmeli şoförünüz kullanabilir.
Karar sizin.